Chii chinonzi heredity uye human genetics?

Munhu mumwe nomumwe ane chido chekuenderera mberi nemhuri yake uye kubereka vana vane utano hwakanaka. Chimwe chimiro pakati pevabereki nevana chinokonzerwa nekuzvarwa. Mukuwedzera kune zvakajeka zviratidzo zvekunze zvekuve mumhuri imwe chete, chirongwa chekukudziridza chairo chinoshandiswa zvezvemagetsi mumamiriro ezvinhu akasiyana.

Heredity - chii ichocho?

Izwi iri rinotsanangurwa senyanzvi yehupenyu huri kurarama nekuchengetedza kuenderera kwezvinhu zvakasiyana-siyana uye hunobudirira muzvizvarwa zvinotevera. Kuti unzwisise kuti munhu hutano chii, nyore nyore nemuenzaniso wemhuri ipi neipi. Izvo zviso zvinosanganisira, muviri, kutaridzika kune vose uye maitiro evana nguva dzose anokweretwa kubva kune mumwe wevabereki, vanasekuru navanasekuru.

Human Genetics

Ndeipi nhaka, maitiro uye nguva dzose dzekwanisi iyi inodzidzwa nesayenzi inokosha. Human genetics imwe yezvikamu zvayo. Mamiriro ezvinhu akaiswa muzvikamu zviviri. Mhando mikuru ye genetics:

  1. Anthropological - zvidzidzo zvakasiyana-siyana uye hupenyu hwezviratidzo zvechimiro. Ichi chikamu chesayenzi chakabatana nedzidziso yekushanduka-shanduka.
  2. Chiremba -inoongorora zvinhu zvekuratidzwa uye kukura kwezviratidzo zvezvirwere, kuvimba kwezviitiko zvezvirwere pane zvakatipoteredza uye maitiro ekugadzirisa.

Mhando dzehutano uye maitiro avo

Tsanangudzo pamusoro pemamiriro ezvinhu chaiwo emuviri anowanikwa mumagenene. Biological heredity inoparadzaniswa maererano nerudzi rwavo. Zvitubu zviripo mumasero e-organelles ari panzvimbo ye cytoplasmic-plasmids, mitochondria, kinetosomes uye zvimwe zvivako, uye mumakromosomes emukati. Pachikonzero cheizvi, mhando dzinotevera dzehutano dzakasiyana:

Cytoplasmic heredity

Chimiro chechimiro chechimiro chakatsanangurwa chekuberekwa kwezvinhu zvakasiyana ndechekutsvaga kwavo pamutsetse wemwana. Chromosomal heredity inonyanya kukosha kune ruzivo kubva kumagenene e spermatozoa, uye zvekare-nyukliya - kune oocyte. Iine zvakawanda zve cytoplasm uye organelles zvinokonzerwa nekudhinda kweunhu humwe unhu. Iyi maitiro ekugadzirisa zvinokonzera kukanganisa kwezvirwere zvisingaperi zvekuzvarwa - multiple sclerosis , chirwere cheshuga mellitus, tunnel vision syndrome nevamwe.

Nyukliya hupenyu

Rudzi urwu rwokutsvaga ruzivo rwemashoko rinokosha. Kazhinji anongoreva chete, achitsanangura kuti munhu ane hutano hwakadini. I-chromosomes yecenzura ine zvigaro zvepamusoro zvemashoko pane zvisikwa zvehupenyu uye zvakananga zvayo. Uyewo mavari purogiramu yekufambiswa mune zvimwe zviitiko zvekunze zvinowanikwa. Nyukliya hupenyu huri kutengeswa kwemajeni akabatanidzwa mumamolekoro eDNA anoumba ma chromosomes. Icho chinosimbisa kuenderera mberi kwekuenderera kwemashoko kubva kune chizvarwa kusvika kune rimwe chizvarwa.

Zviratidzo zvehupenyu hwevanhu

Kana mumwe wevamwe vaine maziso masema machena, mukana wekufanana nemumvuri we iris mumwana, pasinei nemuvara wayo mubereki wechipiri, wakakwirira. Izvi zvinokonzerwa nekuti kune marudzi maviri ehutano: hukuru uye huwandu. Muchiitiko chokutanga, munhu mumwe nomumwe unhu hukuru. Vanodzivisa zvipembenene zvakanyanya. Rudzi rwechipiri rwezviratidzo zvekuzvarwa hunogona kungoonekwa chete muhurumende ye homozygous. Izvi zvinokonzerwa kana maviri e-chromosomes ane maitiro edzipi akafanana akazadzikiswa mukati mekasi yeesero.

Dzimwe nguva mwana ane zviratidzo zvakasiyana-siyana zvekare, kunyange kana vabereki vose vari kutonga. Semuenzaniso, mwana ane ganda rine ganda rine mavara akachena anoberekwa kuna baba vane amai uye amai vane vhudzi risina mvere. Maitiro akadaro anoratidza zvakajeka kuti hutano hwakadaro harisi kungoenderera mberi kwemazwi ekuberekwa (kubva kuvabereki kusvika kuvana), asi kuchengetedza zviratidzo zveimwe rudzi mukati memhuri, kusanganisira zvizvarwa zvakapfuura. Ruvara rwemaziso, bvudzi nemamwe maitiro zvinogona kuparadzirwa kunyange kubva kumbuya-mbuya nekurukurukurukuru.

Migumisiro yehutano

Genetics inoenderera mberi nekudzidza kuvimba kwehutano hwehupenyu hwehupenyu hwayo. Basa rekuzvarwa muhutano uye hutano hwehutano hwevanhu haisi nguva dzose inogadzirisa. Masayendisiti anosiyanisa 2 maitiro emararamiro:

  1. Yakatsunga -yakagadzirirwa-isati yaberekwa, inosanganisira zvinhu zvekuoneka, neropa, chimiro nemamwe maitiro.
  2. Chirevo chinogadziriswa - chakanyatsokonzerwa nemamiriro okunze, chinowanzosiyana nekusiyana.

Heredity uye kubudirira

Kana tiri kutaura pamusoro pezviratidzo zvenyama, genetics uye hutano zvine hukama hwakanaka. Kuvapo kwekuchinja mumakromosomes uye zvirwere zvakakomba zvisingaperi mumhuri pfupi zvinokonzera hutano hwemuviri womunhu. Zviratidzo zvekunze zvizere zvakakwana kuburikidza nehutano. Nezvekuvandudza kwepfungwa uye zvisikwa zvezvisikwa, simba remajini rinofungidzirwa rakafanana. Unhu hwakadaro hunosimbiswa zvakasimba nemamiriro ekunze kunze kwehupenyu husati hwavapo. Munyaya iyi, inotora basa risingakoshi.

Heredity uye utano

Vose amai vekuuya vanoziva pamusoro pemagumisiro emararamiro ekugadzirwa kwemuviri. Pakarepo mushure mekunyudzwa kweii, chimiro chitsva chinotanga kuumba, uye hutano hunoita basa rinokosha mukuonekwa kwezvimwe zvikamu mairi. Iyo dzimba inoshandiswa kwete kwete chete nokuda kwehutachiona hwehutano hwepabonde, asiwo zvinetso zvisingabatsiri zvishoma-zvakatarisa kune caries, kusuruvara kwevhudzi, kugadziriswa kuhutachiona hwehutachiona nevamwe. Nokuda kwechikonzero ichi, pakubvunzurudzwa kwechiremba chero upi zvake muongorori anotanga kuunganidza mhuri yakawanda inonzi anamnesis.

Zvinokwanisika here kuchinja hupenyu?

Kuti upindure mubvunzo uyu, unogona kuenzanisa kushanda kwezvizvarwa zvekare uye zvekare zvekare. Jaya remazuva ano rakakura kwazvo, rine muviri wakasimba, mazino akanaka uye kutarisira hupenyu hwepamusoro. Kunyangwe kuongorora kwakajeka kwakadaro kunoratidza kuti munhu anogona kukanganisa hupenyu. Shandura maitiro ehutano maererano nehutano hwekuvandudza, unhu hunhu uye unhu huri nyore. Izvi zvinoitwa kuburikidza nekuvandudza mamiriro ezvinhu, dzidzo yakarurama uye mamiriro ezvinhu akanaka mumhuri.

Masayendisiti anofambira mberi ave achiita zvidzidzo zvinoongorora kukosha kwezvokurapa mune zvezvokurapa pane geni. Munharaunda iyi, zviitiko zvinoshamisa zvakagadziriswa, zvichiratidza kuti zvinokwanisika kusabvisa kuitika kwemashanduko ekuchinja mumatambo ekudzivirira kubata pamuviri , kudzivirira kuve nekurwara kwezvirwere zvakakomba uye kushungurudzika kwepfungwa mumucheche. Apo kutsvakurudza kunoitwa chete nemhuka. Kutanga kuedza nekubatanidzwa kwevanhu kune maitiro akawanda emitemo uye maitiro:

  1. Achiziva kuti hutano hwakadaro, masangano emashure anogona kushandisa teknolojia yakagadziridzwa yekuberekwa kwemauto anyanzvi ane hutano hunovandudzwa uye zviratidzo zvehutano hwakanaka.
  2. Hasi mhuri dzose dzinogona kukwanisa kuita chirongwa chekudzikisa mazai evha yakakwana kwazvo nemhando yepamusoro yehuta. Somugumisiro, vana vakanaka, vane tarenda uye vane utano vachazvarwa chete pakati pevanhu vakapfuma.
  3. Kupindira mumagadziriro ekugadzirwa kwezvinhu zvakasikwa zvinenge zvakaenzana ne eugenics. Nyanzvi dzakawanda munyanzvi yemageneti inofunga kuti iri mhosva kune vanhu.

Heredity uye nzvimbo

Mamiriro ezvinhu kunze anokwanisa kuchinja zvikuru maitiro ehupenyu. Ongororo yapfupi yakaratidza kuti hupenyu hwomunhu hunoenderana nemamiriro ezvinhu akadaro: